Ondanks het stormachtige begin van de dag scheen het zonnetje nog even kort door de ramen van de kas van Building B (Amsterdam), waar we bijeenkwamen voor een bijeenkomst met een urgent thema: de revitalisering van binnensteden. Barbara Heebels (Platform31) opende de bijeenkomst met een presentatie over hun zojuist gepubliceerde rapport ‘Herstel van binnensteden’. Onder uitstekende moderatie van Heleen Aarts (Amvest) werden de verschillende online en offline aanwezige wethouders uit Arnhem, Enschede, Maastricht, Purmerend, Schiedam en Zaanstad gevraagd om een reactie, hun binnenstadvisie en hun uitdagingen.

Het rapport dat Barbara presenteerde is uitgevoerd in opdracht van de G40 en zet uiteen wat nodig is voor een vitale en duurzame binnenstad. Het rapport gaat in op de knelpunten die nu spelen in de binnenstad en de agenda voor de toekomstige binnenstad: hoe kunnen we de knelpunten aanpakken, kansen aangrijpen en samen werken aan duurzame vitaliteit? Haar boodschap is duidelijk:

“Het aanpakken van de binnenstad is een samenspel tussen de verschillende binnenstadspartijen en de gemeente heeft een leidende rol in het creëren van deze samenwerkingen.”

Zo legt ze uit in het rapport dat er een actieplan moet komen voor het binnenstadherstel en dat de gemeente stevig moet inzetten op transformeren. Er moeten volgens haar functies in de binnenstad veranderen, zoals meer cultuur en maakindustrie. Gemeentes moeten hierin goed anticiperen op digitalisering, focus aanbrengen en keuzes maken, bijvoorbeeld Alphen aan de Rijn die zich focust op ‘maritiem’ en Sittard op ‘beleven’.

Succesvolle uitwerking
Een enorme taak dus die de gemeentes voor zich hebben liggen en die ze zonder voldoende menskracht en goed overleg met vastgoedeigenaar niet voor elkaar kunnen krijgen. Gelukkig blijken de aanwezige gemeenten al hard aan het werk aan hun actieplan en uitwerking hiervan. Zo heeft Schiedam al in 2017 een aparte wethouder aangesteld, kernwaarden bepaald, geld vrijgemaakt en partners bij elkaar gehaald. Met resultaat: de leegstand is geslonken van 23% naar 12%.

Uitdagingen voor iedere gemeente
Ondanks de veelbelovende binnenstadsvisie’s kampen de gemeenten allen met hun eigen uitdagingen. Zo worstelt Maastricht nog met de naweeën van corona omdat de vele congressen die ze normaal organiseren nog lang niet op het oude niveau zijn. Enschede ziet uitdaging in een succesvolle samenhang van de verschillende functies en de hiervoor benodigde bestemmingsplannen en Purmerend probeert ook de wijken rondom de binnenstad mee te revitaliseren.

Maatwerk per gemeente
De aanwezige vertegenwoordiger van het Ministerie van Economische Zaken, Jacques de Win riep aan het einde van de bijeenkomst op om alsjeblieft met plannen te komen om de 100 miljoen die door het Rijk beschikbaar is gesteld te gebruiken. Niet slechts één of enkele panden, maar concrete integrale plannen voor een specifiek gebied die de stad écht doen herleven.

Christa Thijssen: “Het is duidelijk is dat dit maatwerk zal zijn per gemeente en dat wethouders hierover kennis moeten delen om elkaar te versterken.”

Verduurzaming een stap te ver?
Wat opviel tijdens de bijeenkomst is dat er weinig werd gesproken over verduurzaming, iets wat misschien nog een stap te ver is, maar juist nu van wezenlijk belang. Ook het gebruik van ‘big data’ werd even kort besproken, maar blijkt ook een uitdaging te zijn. Meer hierover hoort u terug in de opname van de bijeenkomst.

Bedankt voor jullie aanwezigheid en input, Songül Mutluer (Zaanstad), Gert Jan Krabbendam (Maastricht), Jan van Dellen (Arnhem), Jeroen Diepemaat (Enschede), Marcel Houtkamp (Schiedam) en Thijs Kroese (Purmerend).

Neem contact op voor de opname.